มหาโพธิสัตว์กวนอิม คนไทยส่วนใหญ่ให้ความเคารพนับถือ เป็นจำนวนมากเช่นกัน พระโพธิสัตว์กวนอิม เกิดชาติสุดท้ายเป็นมนุษย์ แต่เดิมเป็นเทพธิดา ได้จุติลงมายังโลกมนุษย์ เพื่อมาช่วยปลดเปลื้องทุกข์ภัยแก่มวลมนุษย์ เมื่อประมาณหนึ่งหมื่นปีก่อน
พระโพธิสัตว์ กวนอิม มีพระนามว่า ?เมี่ยวซ่าน? เป็นราชธิดาของกษัตริย์เมี่ยวจวง แห่งอาณาจักรซิงหลิง อยู่ทางทิศตะวันตกของประเทศจีน พระธิดาเป็นผู้มีจิตใจดีงาม มีน้ำพระทัยเมตตา กรุณาต่อทุกสรรพสิ่ง
เมื่อเยาว์วัย ทรงลึกซึ้งถึงหลักธรรม ได้ทรงตั้งพระทัยอย่างแน่วแน่ ในการบำเพ็ญภาวนา เพื่อความหลุดพ้นทุกข์ จึงทรงออกบวช พระบิดา เมี่ยวจวงทรงไม่เห็นด้วย มีพระประสงค์ให้อภิเษกสมรส จึงได้บังคับให้เลือกราชบุตรเขย เพื่อสืบทอดราชบัลลังก์ต่อไป แต่พระธิดาเมี่ยวซ่านไม่ยินยอม ถึงแม้จะถูกพระบิดาทรงต่อว่า พระธิดาเมี่ยวซ่าน ไม่เคยนึกโกรธแต่อย่างใดเลย
ถึงจะให้พระ
พระหัตถ์เจ้าแม่กวนอิมที่กำแพงเพชร
ธิดาเมี่ยวซ่าน ไปทำงานหนักในสวนดอกไม้ บ้างหาบน้ำ เพื่อต้องการทรมานให้เปลี่ยนความตั้งใจให้หันมาอภิเษกสมรส เมื่อพระราชบิดา ทรงเห็นว่าไม่ได้ตามต้องการแล้ว จึงสั่งให้หัวหน้าแม่ชี นำพระธิดาเมี่ยวซ่านไปอยู่ที่วัดนกยูงขาว พร้อมให้งานของวัดมอบให้ พระธิดาทำคนเดียว พระธิดาได้ทำงานทั้งหมดอย่างไม่ย่อท้อ พระบิดาทรงเข้าพระทัยว่า เหล่าแม่ชีไม่ได้ทรงทำตามรับสั่งไว้ จึงเกิดความไม่พอพระทัย สั่งให้ทหารเผาวัดนกยูงขาว สุดท้ายพระธิดาเมี่ยวซ่านทรงรอดชีวิตมาได้
พระราชบิดาทรงทราบเรื่อง จึงสั่งให้นำตัวพระธิดาไปประหารชีวิต แต่ด้วยพระราชธิดาทรงมี เหล่าองค์เทพคอยคุ้มครองรักษาอยู่ จึงรอด ปลอยภัยจากการประหารชีวิตครั้งแล้วครั้งเล่า
ในขณะนั้นได้ปรากฏ เสือเทวดาตัวหนึ่ง ได้พาพระธิดาเมี่ยวซ่าน หนีไปที่เขาเซียงซัน ขณะนั้นได้มีเทพแปลงร่างเป็นชายชรามาโปรด เพื่อแนะการบำเพ็ญเพียรและการดับทุกข์ ในที่สุดพระธิดาเมี่ยวซ่าน สามารถสำเร็จธรรมขั้นสูง บรรลุมรรคผล ในเวลานั้นพระธิดาเมี่ยวซ่าน ซึ่งถือได้เป็นเป็นชาวพุทธ แต่เมื่อมีเทพได้แปลงกายลงมาโปรดแนะการบำเพ็ญดับทุกข์ในภายหลัง ซึ่งเป็นเทพฝ่ายเต๋า จึงสำเร็จในธรรมขั้นสูง พระโพธิสัตว์กวนอิม จึงเป็นทั้งฝ่ายพุทธและฝ่ายเต๋า ในขณะเดียวกัน
พระนามกวงซีอิม
กวง แปลว่า มอง มองด้วยปัญญา มองด้วยการพิจารณา
ซี แปลว่า โลก , สังคม
อิม แปลว่า เสียง ,กระแสเสียง
กวงซีอิม แปลว่า มองเสียงโลก
การบำเพ็ญเป็นพระโพธิสัตว์ ต้องบำเพ็ญจิตให้เข้มแข็งและกล้าแกร่ง ทุกขณะจิตย่อมให้เกิดประโยชน์ต่อสรรพสิ่งและสรรพชีวิต ไม่เห็นแก่ตัว , ไม่เห็นแก่ได้,ไม่เห็นแก่นอน , ไม่เห็นแก่กิน,ไม่เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน ฯลฯ หากการบำเพ็ญยิ่งสูงขึ้น จนจิตไร้การยึดติด เกิดจิตที่เป็นอิสระ ยอมสละ แม้กระทั่งเลือดเนื้อ อวัยวะน้อยใหญ่ และยอมเสียแม้ชีวิตของตน เป็นต้น
คุณธรรมของพระโพธิสัตว์ คือ ต้องมีสัจจะ มีธรรม สำรวจตรวจจิตตนเอง ไม่อวดตน มีอุเบกขา อารมณ์สงบนิ่ง มีความอดทน อารมณ์ แห่งโพธิสัตว์ คือ เมตตาอภัยทาน ไม่ยึดติด ยอมรับกฎไตรลักษณ์ เข้าถึงสัจธรรมของความเป็นจริง เป็นต้น
คุณสมบัติของพระโพธิสัตว์ คือ เกิดปัญญาเห็นแจ้งในสัจธรรม ไม่ตกเป็นทาสกิเลส มีจิตเมตตากรุณาต่อสรรพสิ่งขยายน้ำใจออกไปอย่างไม่ มีขอบเขตที่สิ้นสุด มีอุบายวิธีการอันแยบคายในการสอนอย่างชาญฉลาด แนะนำสั่งสอนให้เห็นความจริงของโลกและเข้าถึงสัจธรรม องค์สมมติพระโพธิสัตว์กวนอิมในปางต่าง ๆ ได้แก่ ปางพันเนตรพันกร ปางเหยียบมังกร ปางเหยียบปลามังกร ปางประทานพร ปางอุ้มบาตร ฯลฯ
สิ่งของต่าง ๆ ในพระหัตถ์ปางพันเนตรพันกร
สุริยัน จันทรา หมายถึง ปัญญารู้เท่าทันในอารมณ์ต่างๆ
ประนมกร หมายถึง ความอ่อนน้อมถ่อมตน เคารพในพุทธะและสิ่งศักดิ์สิทธิ์
โอบอุ้มโลก หมายถึง ความเมตตากรุณา และการเป็นอภัยทาน
ลูกประคำ,เชือก หมายถึง ความไม่ประมาท ยึดมั่นในศีล อบรมจิต ฝึกปฏิบัติอยู่เสมอ
คันศร,ลูกศร หมายถึง ดำรงชีวิตอยู่อย่างมีหลักการ หลุดพ้นวัฏสงสารการตายการเกิด
คัมภีร์, สมุด หมายถึง ศึกษาทบทวนพระธรรมเสมอ
ดอกบัว หมายถึง ความใสสะอาดบริสุทธิ์
คนโทน้ำทิพย์ หมายถึง น้ำทิพย์รักษาโรค เสริมสิริมงคลแก่สัตว์โลก ผู้ตั้งมั่นในธรรม
พระแสงดาบ หมายถึง ปัญญาฆ่ากิเลส
พระแสงขวาน หมายถึง ปราบมาร โลภ โกรธ หลง มิจฉาทิฐิ
ธรรมจักร หมายถึง ทรงลื้อขนสัตว์โลก สืบทอดเผยแพร่พระศาสนา
เชือกบ่วงบาศ หมายถึง เครื่องช่วยฉุดสัตว์โลกให้พ้นจากภัยอันตราย
(ล้วนเป็นปริศนาธรรม)
เมื่อท่านเคารพต่อพระโพธิสัตว์แล้ว หรือถึงขั้นศรัทธาต้องการมุ่งสู่ความเป็นพระโพธิสัตว์ แม้กระทั่งเคยฝากตัวเป็นลูกศิษย์มา ด้วยการอธิษฐาน ทางจิต หรือเข้าสำนักธรรมเพื่อการปฏิบัติ ควรฝึกจิตให้นิ่งสงบเป็นอารมณ์อยู่ตัวเสมอ จนเกิดความเป็นปกติของจิต ไม่ว่าคำด่า คำชม ก็ไม่ให้เป็นไปตาม กระแสของอารมณ์อื่น ให้เป็นเพียงจิตสงบ ไม่ยึดติดในคำนินทาว่าร้าย และคำสรรเสริญ เมื่อจิตสงบได้ ย่อมเกิดปัญญา ปัญญาที่ดีทำให้จิตแช่มชื่น เมื่อจิต แช่มชื่น ร่างกายย่อมผ่องใสไม่มีทุกข์ร้อน และการอธิษฐานบารมีส่งแผ่ให้โลกเกิดสงบสุข ให้อยู่เย็นเป็นสุขทั่วหน้ากัน แผ่เมตตาให้แก่สัตว์โลกทั้งหลาย จิตแห่งการอธิษฐานจิตบารมีนี้เป็นจิตที่สูง ช่วยหนุนจิตท่านเป็นผู้ให้ที่ดี ไม่เป็นผู้ขอ เป็นจิตผู้เสียสละไม่โลภ ไม่หลงไปตามกระแส ไม่ยึดติด มีจิตเป็นอิสระ การปฏิบัติธรรมขั้นสูงของพระโพธิสัตว์ทุกพระองค์ ล้วนมีมหาอุปสรรค(เครื่องกีดขวางการเข้าถึงโพธิจิต) จึงจำเป็นต้องสร้างความอดทน เพียรพยายามภาย ในจิตใจเป็นอย่างสูง ให้ดวงจิตเกิดความเข้มแข็ง และการเสียสละอย่างแท้จริง เพื่อจะได้ไม่ท้อถอยไปเสียก่อน ในการเข้าถึงธรรมขั้นสูงต่อไป
?ขอน้อมสักการะ ด้วยความเคารพ ศรัทธาด้วยใจ พร้อมระลึกนึกถึงพระคุณ พระโพธิสัตว์กวนอิม พระองค์ทรงเจริญเมตตาในธรรม อย่างไม่มีขอบเขต ทรงช่วยเหลือมวลสรรพสิ่งให้พ้นทุกข์แห่งวัฏสงสาร?
พระคาถาบูชา บทสรรเสริญพระคุณพระโพธิสัตว์กวนอิม
?นำโม กวนสี่อิม ผ่อสัก?
นำโม ไต่ชื้อ ไต่ปุย กิวโค่ว กิวหลั่ง กวงไต๋เหล่งก้ำ กวงสี่อิมผ่อสัก ( กราบ )
นำโม ไต่ชื้อ ไต่ปุย กิวโค่ว กิวหลั่ง กวงไต๋เหล่งก้ำ กวงสี่อิมผ่อสัก ( กราบ )
นำโม ไต่ชื้อ ไต่ปุย กิวโค่ว กิวหลั่ง กวงไต๋เหล่งก้ำ กวงสี่อิมผ่อสัก ( กราบ )
นำโมฮุก นำโมหวบ นำโมเจ็ง นำโมกิ้วโค่ว กิวหลั่งกวงสี่อิมผ่อสัก
ถั่งจี้ตอ โอม เกียล้อฮวดตอ เกียล้อฮวดตอ เกียคอฮวดตอ หล่อเกียฮวดตอ
หล่อเกียฮวดตอ ซาผ่อออ เทียงหล่อซิ้ง ตี่หล่อซิ้ง นั้งลี่หลั่ง หลั่งหลี่ซิง
เจ็กเฉียก ใจเอียง ห่วยอุ่ยติ๊ง นำมอ หม่อ ออ ปวกเยี้ย ปอหล่อบิ๊ก ( กราบ )
พระคาถาจีนแปลเป็นไทยโดยใจความ
ข้าพเจ้าขอนอบน้อมกราบนมัสการแทบเบื้องพระยุคลบาทแห่งองค์พระพุทธบิดรอรหันต์สัมมาสัมพุทธเจ้า ทั้งพระธรรมและพระอริยสงฆ์สาวก
ข้าพเจ้าขอนอบน้อมนมัสการ ต่อเจ้าแม่กวนอิมบรมโพธิสัตว์พุทธเจ้า พระผู้ทรงมีน้ำพระทัยเมตตากรุณาต่อผู้ทุกข์ยากลำบากอย่างไม่มีขอบเขตจำกัด ไม่มีการถือชั้นวรรณะ น้ำพระทัยของพระองค์บริสุทธิ์ และศักดิ์สิทธิ์ประดุจดังกระแสแห่งทิพย์
ข้าพเจ้าขอถวายอภิวาทต่อพระพุทธ พระธรรม พระอริยสงฆ์ และพระอรหันต์ สาวกสาวิกาทั้งหลาย เทพเจ้าบนสวรรค์ เทพเจ้าผู้รักษาแผ่นดิน ขอให้ข้าพเจ้า พ้นจากเคราะห์กรรมทั้งปวง ขอให้ข้าพเจ้าได้ปัญญา ให้ข้าพเจ้าได้โลกกุตตระ ได้เข้าถึงฝั่งแดนพระอริยะด้วยเทอญ
