คำสดุดีพระมหาธรรมราชาลิไทย พระมหาธรรมราชาลิไท ทรงเป็นพระมหากษัตริย์นักปราชญ์ผู้

[apairach]

คำสดุดีพระมหาธรรมราชาลิไทย

พระมหาธรรมราชาลิไท ทรงเป็นพระมหากษัตริย์นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ ทั้งทางโลก และทางธรรม ในทางโลกพระองค์ทรงเป็นนักรบที่เก่งกล้าสามารถทรงรวบรวมอาณาจักรสุโขทัยที่บรรดาเมืองต่างๆ พากันประกาศอิสรภาพไม่ขึ้นกับเมืองสุโขทัยในคราวเปลี่ยนรัชกาล ให้กลับมาเป็นปึกแผ่นที่มั่นคงอีกครา
ในทางธรรม พระองค์ทรงได้รับยกย่อง ให้เป็นราชาแห่งธรรมะ นามพระมหาธรรมราชาลิไท เพราะองค์ทรงมีวิเทโศบายที่ชาญฉลาด ทรงนำศาสนาพุทธ มาประสานรอยร้าว ของเมืองต่างๆ ทรงนำรอยพระพุทธบาท มาประดิษฐานในนครที่อยู่ในแว่นแคว้นสุโขทัยทุกเมือง ทำให้พุทธศาสนาเป็นปีกแผ่นและมั่นคง ในอาณาจักรสุโขทัย รวมทั้งรวมเมืองสุโขทัยให้เป็นหนึ่งเดียวได้สำเร็จ อย่างงดงามโดยไม่เสียเลือดเนื้อของคนไทยด้วยกัน ดังข้อความในจารึกนครชุม ที่พระองค์ทรงเสด็จเมืองนครชุม เมื่อวันที่ ๒๒ มิถุนายน พุทธศักราช ๑๙๐๐ คือในวันนี้ เมื่อ ๖๖๒ปีที่ผ่านมา  ทรงประดิษฐาน จารึกหลักศิลานี้ไว้ ณ หน้าอุโบสถวัดพระบรมธาตุแห่งนี้  ความว่า
“พระยาลือไทยราช ผู้เป็นลูกพระยาเลอไทย เป็นหลานแก่พระยารามราช เมื่อได้เสวยราชย์ในเมืองศรีสัชนาลัยสุโขทัยได้ราชาภิเษก อันฝูงเท้าพระยาทั้งหลายอันเป็นมิตรสหาย อันมีในสี่ทิศนี้ แต่งกระยาดงวาย ของฝากหมากปลามาไหว้อันยัดยัญอภิเษกเป็นท้าวเป็นพระยาจึงขึ้นชื่อศรีสุริยพงศ์มหาธรรมราชาธิราช.
และกล่าวถึง พระมหาธรรมราชาลิไทยทรงสถาปนาพระบรมสารีริกธาตุและพระศรีมหาโพธิ์ไว้ที่เมืองนครชุมมีความชัดเจนความว่า
...หากเอาพระศรีรัตนมหาธาตุอันนี้มาสถาปนาในเมืองนครชุมปีนี้นั้น พระมหาธาตุอันนี้ใช่ธาตุอันสามานย์ คือพระธาตุแท้จริงแล้ เอาลุกแต่ลังกาทวีปพู้นมาดาย เอาทั้งพืชพระศรีมหาโพธิ์ อันพระพุทธเจ้าเราเสด็จอยู่ใต้ต้นและผจญพลขุนมาราธิราช ได้ปราบแก่สัพพัญญุตญาณเป็นพระพุทธ มาปลูกเบื้องหลังพระมหาธาตุนี้
และในจารึกนครชุมได้ กล่าวถึงอานิสงส์ การนบไหว้และบูชา พระบรมธาตุและพระศรีมหาโพธิ์ ว่า มีอานิสงส์เหมือน ได้ไหว้และบูชาต่อพระพักตร์ของพระพุทธเจ้าดังความว่า
 ผิผู้ใดได้ไหว้นบกระทำบูชาพระศรีรัตนมหาธาตุและพระศรีมหาโพธิ์นี้ว่าไซร้ มีผลอานิสงส์พร่ำเสมอดังได้นบตนพระเป็นเจ้าบ้างแล.......”.
พระมหาธรรมราชาลิไทย จึงเป็นเสมือนหนึ่งหลักชัย สิ่งยึดมั่นของพวกเราชาวพุทธศาสนาทุกคน พระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ เมื่อ ๖๖๒ปีมาแล้ว ทำให้พระพุทธศาสนามั่นคงในเมืองนครชุม กำแพงเพชร ยืนยงมา นานแสนนาน ชาวเราจึงควรที่จะรำลึกพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ตราบชั่วนิรันดร์กาล
..................................