พญาลิไทกับเมืองนครชุม พญาลิไท กษัตริย์แห่งสุโขทัย ราชโอรสแห่งพญาเลอไท หลานปู่พ่

[apairach]

พญาลิไทกับเมืองนครชุม
   พญาลิไท กษัตริย์แห่งสุโขทัย ราชโอรสแห่งพญาเลอไท หลานปู่พ่อขุนรามคำแหง และเหลนของพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ เสด็จมาเมืองนครชุม เพื่อสถาปนาพระบรมสารีริกธาตุ และพระศรีมหาโพธิ์และเพื่อแสดงไมตรีที่มีต่อเมืองนครชุม เพื่อให้เมืองนครชุมและเมืองสุโขทัย เป็นอาณาจักรเดียวกัน รวมไทย ให้เป็นหนึ่ง
มีหลักฐานมาปรากฏชัดเจน เป็นที่ยืนยันได้อย่างแน่นอนว่า พญาลิไท กษัตริย์แห่งสุโขทัยเสด็จมาเมืองนครชุม โดยมีหลักฐานจากจารึกนครชุม (จารึกหลักที่ 3)  ความว่า
“พระยาลือไทยราช ผู้เป็นลูกพระยาเลอไทย เป็นหลานแก่พระยารามราช เมื่อได้เสวยราชย์ในเมืองศรีสัชนาลัยสุโขทัยได้ราชาภิเษก อันฝูงเท้าพระยาทั้งหลายอันเป็นมิตรสหาย อันมีในสี่ทิศนี้ แต่งกระยาดงวาย ของฝากหมากปลามาไหว้อันยัดยัญอภิเษกเป็นท้าวเป็นพระยาจึงขึ้นชื่อศรีสุริยพงศ์มหาธรรมราชาธิราช...หากเอาพระศรีรัตนมหาธาตุอันนี้มาสถาปนาในเมืองนครชุมปีนี้นั้น พระมหาธาตุอันนี้ใช่ธาตุอันสามานย์ คือพระธาตุแท้จริงแล้ เอาลุกแต่ลังกาทวีปพู้นมาดาย เอาทั้งพืชพระศรีมหาโพธิ์ อันพระพุทธเจ้าเราเสด็จอยู่ใต้ต้นและผจญพลขุนมาราธิราช ได้ปราบแก่สัพพัญญุตญาณเป็นพระพุทธ มาปลูกเบื้องหลังพระมหาธาตุนี้ ผิผู้ใดได้ไหว้นบกระทำบูชาพระศรีรัตนมหาธาตุและพระศรีมหาโพธิ์นี้ว่าไซร้ มีผลอานิสงส์พร่ำเสมอดังได้นบตนพระเป็นเจ้าบ้างแล.......”.
ซึ่งหมายความว่า ในปีพุทธศักราช ๑๙๐๐ พญาลิไท เมื่อขึ้นครองราชย์ที่เมืองสุโขทัย  มีพระราชประสงค์ ที่จะสถาปนา พระราชไมตรีกับเมืองนครชุม จึงนำพระบรมสารีริกธาตุ และพระศรีมหาโพธิ์ มาประดิษฐานในเมืองนครชุม และใครก็ตามได้มาไหว้พระบรมธาตุ และพระศรีมหาโพธิ์ มีอานิสงส์ เหมือนกับได้ไหว้ต่อพระพักตร์พระพุทธเจ้าด้วยตนเอง เหตุการณ์สำคัญนี้ ทำให้เกิดประเพณี นบพระเล่นเพลง ประเพณีสำคัญของจังหวัดกำแพงเพชร
พญาลิไท ทรงสร้างคุณประโยชน์แก่เมืองนครชุมอย่างเอกอนันต์ จังหวัดกำแพงเพชร จึง ได้สร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ พญาลิไท ชึ้นที่วัดพระบรมธาตุ นครชุม เพื่อระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพญาลิไท ที่มีต่อชาวกำแพงเพชร ไป
นิรันดร์กาล