กรุพระวัดอาวาสใหญ่ อาถรรพณ์หรือค่ายกล
วัดอาวาสใหญ่ เป็นวัดขนาดใหญ่มาก ที่มีรูปแบบการสร้างที่สมบูรณ์ที่สุด มีสิ่งก่อสร้างที่ตระการตามากโดยเฉพาะอย่างยิ่ง พระเจดีย์ประธาน พระเจดีย์ราย กุฏิพระ มีรูปแบบการก่อสร้างที่อลังการที่สุดแห่งหนึ่ง ภายในอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร
ตามตำนาน เล่าขานกันมาว่า ผู้สร้างวัดอาวาสใหญ่ เป็นอัครมเหสี ของกษัตริย์เมืองกำแพงเพชร หรืออาจเป็นพระอัครชายาของเจ้าเมืองกำแพงเพชร เพราะใกล้ๆกันห่างแค่ถนนพรานกระต่ายกำแพงเพชรกั้น มีวัดอาวาสน้อย อัครสถานเช่นกัน เป็นพระชายาองค์รองสร้าง ซึ่งทั้งสองวัดแข่งกัน ว่าวัดใดจะสร้างได้มหึมากว่ากัน ท่านรองไปพิสูจน์ด้วยสายตาแล้วจะได้คำตอบ
กรุพระวัดอาวาสใหญ่ ตามตำนานเล่าขานกันมาว่า เป็นกรุพระแห่งเดียวในกำแพงเพชร ที่ยังมิได้เปิดกรุ เพราะนักเลงขุดพระ ในสมัยเมื่อกว่า ๔๐ ปี เล่าให้ฟังว่า มีมหกรรมค้นหาสมบัติในวัดอาวาสใหญ่ โดยมี ผู้มีอำนาจในบ้านเมืองขณะนั้น ได้เกณฑ์ไพร่พลมาขุดกรุพระวัดอาวาสใหญ่แห่งนี้ บริเวณพระมหาเจดีย์ประธาน เมื่อขุดลึกไปได้ ประมาณ กว่า ๕ เมตร ได้พบกรุพระเครื่อง พระบูชาขนาดใหญ่มาก พวกหวังสมบัติ ดีใจกันมาก ได้ระดมค้นหา ทันใดสิ่งมหัศจรรย์ได้เกิดขึ้น ได้มีน้ำหลากมาจากที่ใดไม่ปรากฏไหลท่วมกรุพระ พวกนักเลงขุดพระว่ายน้ำหนีตายกันอย่างน่าเวทนา (บางแห่งเล่าว่า เป็นการว่ายบก คือมองเห็นเหมือนน้ำไหล แต่มิใช่มีน้ำไหลจริง) เป็นอาถรรพณ์ของวัดอาวาสใหญ่ พวกนักเลงขุดพระที่มีทุนและมีอำนาจ ไม่เชื่อในเหตุการณ์ เมื่อลูกน้องเล่า ได้หาเครื่องสูบน้ำมา เพื่อจะพบกรุพระให้ได้ ได้สูบน้ำอยู่หลายวัน น้ำมิได้เหือดแห้งไปไหลอยู่ตลอดเวลา จึงมิได้พบกรุพระเครื่องวัดแห่งนี้ จนกรมศิลปากรเข้ามาขุดแต่ง ก็มิได้พบกรุแห่งนี้ นับว่าเป็นตำนานที่เล่าขานกันมา ว่ากรุพระวัดอาวาสใหญ่ อาถรรพณ์หรือเป็นค่ายกล
สันติ อภัยราช
