 ทั้งสองข้างอีกจำนวนหนึ่ง บริเวณใต้เชิงธูปและเทียน อีกจำนวนหนึ่ง และที่มีมาก คือบริเวณที่ สายพระเนตร ของพระพุทธรูปตก คือห่างประมาณ ๓ เมตร จาก ฐานชุกชี ( ฐานพระประธาน) การฝังกรุพระไว้ในเจดีย์ มีการฝังไห ขนาดต่างๆไว้ มีหลายส่วน เช่น บริเวณ ยอดพระเจดีย์ บริเวณ บัลลังก์ บริเวณ คอระฆัง และใต้ฐานพระเจดีย์ประธาน ลึก อาจถึง ๑๐ เมตรซึ่งบรรดานักเลงขุดพระที่ยังมีชีวิตอยู่เล่าให้ฟังอย่างละเอียด การขุดพระเครื่องที่กรุทุ่งเศรษฐีนั้น ขุดกันหลายยุคหลายสมัย สมัยแรก กว่าร้อยปี เอาเฉพาะ เครื่องทองของมีค่า พระเครื่องไม่เอา พระบูชาไม่เอา สมัยที่ ๒ เอาเฉพาะพระบูชาที่สวยๆและสมบูรณ์ สมัยที่ ๓ เริ่มเอาพระเครื่อง ทำให้ เราพบพระเครื่อง ทุกหนแห่ง ในบริเวณ กรุทุ่งเศรษฐี แต่ปัจจุบัน พระที่อยู่ในตลาด จากกรุทุ่งเศรษฐี ราคา กว่าเลข ๘ หลัก ก็มี กรุทุ่งเศรษฐี จึง เป็นกรุที่มีความสำคัญ มากที่สุดในกำแพงเพชร ที่คนรุ่นหลังควรได้ศึกษา และสืบทอดไว้เป็นความภูมิใจ ที่ปนกับความเสียใจ ที่กรุพระเครื่องถูกทำลายโดยสิ้นเชิง นับเป็นบทเรียน อันล้ำค่า ของคนกำแพง สันติ อภัยราช)
พระกรุทุ่งเศรษฐี
เมืองกำแพงเพชร มีกรุพระจำนวนมาก ไม่ต่ำกว่า ๕๐ กรุ โดยเฉพาะฝั่งตะวันตก หรือฝั่งนครชุม เรียกกันว่า กรุทุ่งเศรษฐี แบ่งโดยย่อยออกเป็น ๙ กรุ ได้แก่ ๑.วัดพระบรมธาตุ ๒.วัดหนองพิกุล หรือ นิยมเรียกว่า วัดพิกุล ๓.วัดซุ้มกอ หรือ กรุนาตาคำ ๔.วัดฤๅษี ๕.วัดน้อย หรือ กรุซุ้มกอดำ ๖.บ้านเศรษฐี ๗.วัดเจดีย์กลางทุ่ง ๘.วัดหัวยาง และ ๙.วัดหนองลังกา แต่ละกรุล้วนมีพระเครื่องที่งดงาม และทรงคุณค่าอย่างมากที่สุด กว่าที่แห่งใด
การฝังพระเครื่อง นั้น นิยมการฝังไว้ในกรุ หรือตรุ เป็นธรรมเนียม ว่า แต่ละกรุจะฝังไว้ ถึง แปดหมื่นสี่พันองค์ ส่วนใหญ่จะฝังไว้ในไห ขนาดต่างๆ ที่วัดซุ้มกอ กรุสำคัญของกรุทุ่งเศรษฐี การฝังกรุพระ จะฝัง บริเวณที่ใด ของ โบสถ์ และวิหาร และเจดีย์ เราสำรวจจากอดีต นักขุดพระหลายสิบคนมีข้อมูลว่า ถ้าเป็นโบสถ์หรือวิหาร กรุที่มีพระเครื่องมากที่สุดคือ บริเวณ ใต้ฐานพระประธาน ลึกจากพื้น ไปประมาณ ๓ เมตร นอกนั้น จะฝังไว้ที่ พระชานุ (เข่า) ทั้งสองข้างอีกจำนวนหนึ่ง บริเวณใต้เชิงธูปและเทียน อีกจำนวนหนึ่ง และที่มีมาก คือบริเวณที่ สายพระเนตร ของพระพุทธรูปตก คือห่างประมาณ ๓ เมตร จาก ฐานชุกชี ( ฐานพระประธาน)
การฝังกรุพระไว้ในเจดีย์ มีการฝังไห ขนาดต่างๆไว้ มีหลายส่วน เช่น บริเวณ ยอดพระเจดีย์ บริเวณ บัลลังก์ บริเวณ คอระฆัง และใต้ฐานพระเจดีย์ประธาน ลึก อาจถึง ๑๐ เมตร
ซึ่งบรรดานักเลงขุดพระที่ยังมีชีวิตอยู่เล่าให้ฟังอย่างละเอียด
การขุดพระเครื่องที่กรุทุ่งเศรษฐีนั้น ขุดกันหลายยุคหลายสมัย สมัยแรก กว่าร้อยปี เอาเฉพาะ เครื่องทองของมีค่า พระเครื่องไม่เอา พระบูชาไม่เอา สมัยที่ ๒ เอาเฉพาะพระบูชาที่สวยๆและสมบูรณ์ สมัยที่ ๓ เริ่มเอาพระเครื่อง ทำให้ เราพบพระเครื่อง ทุกหนแห่ง ในบริเวณ กรุทุ่งเศรษฐี แต่ปัจจุบัน พระที่อยู่ในตลาด จากกรุทุ่งเศรษฐี ราคา กว่าเลข ๘ หลัก ก็มี
กรุทุ่งเศรษฐี จึง เป็นกรุที่มีความสำคัญ มากที่สุดในกำแพงเพชร ที่คนรุ่นหลังควรได้ศึกษา และสืบทอดไว้เป็นความภูมิใจ ที่ปนกับความเสียใจ ที่กรุพระเครื่องถูกทำลายโดยสิ้นเชิง นับเป็นบทเรียน อันล้ำค่า ของคนกำแพง
สันติ อภัยราช
