เสวนา ๑๐๘ ปี พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสต้นเมืองกำแพงเพชร สิริรัตน์ ตีรีพิสุทธิ์

   พระพุธเจ้าหลวงเสด็จประพาสต้นกำแพงเพชร
   "พระพุทธเจ้าหลวง? พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ทรงเสด็จประพาสต้นชมความงดงามของกำแพงเพชร เมืองเก่าแห่งประวัติศาสตร์ไทย ในวันที่ ๑๘ ? ๒๗ สิงหาคม ๒๔๔๙ ทรงเลือกใช้เรือหางแมงป่องล่องตามลำน้ำในการเสด็จประพาสต้น เพื่อไม่ให้เป็นที่สังเกตของประชาชน และทรงเสด็จโดยสามัญชน ไม่มีพิธีรีตองตามขนบธรรมเนียมประเพณีแต่อย่างใด เพื่อทรงสำราญพระราชอิริยาบถกับข้าราชบริพานอย่างง่ายๆ เมื่อพอพระราชหฤทัยสถานที่ใด ก็โปรดเกล้าฯให้จัดที่ประทับแรมแบบสามัญโดยมีเป้าหมายสำคัญอีกประการหนึ่งคือ ทรงตรวจเยี่ยมดูแลทุกข์สุขด้วยพระองค์เอง ซึ่งนับว่าเป็นพระมหากรุณาธิคุณเป็นอย่างยิ่ง
   เมื่อวันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสต้นเข้าเขตกำแพงเพชร โดยประพาสเขานอ(เขาหน่อ) ทรงแวะบ้านตาแสนปม และทรงประทับแรม ณ หาดแสนตอ เมืองขาณุ
   วันที่ ๑๗ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จทอดพระเนตรคนผมแดง จากนั้นเสด็จไปประทับแรม ณ ตำบลบางแขม
   วันที่ ๒๐ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสผ่านบ้านโคน(สันนิษฐานว่าเป็นเมืองเทพนคร) ไปประทับแรมที่ท่าขี้เหล็ก
   วันที่ ๒๒ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสขึ้นที่ท่าน้ำวัดวังพระธาตุ เมืองไตรตรึงษ์ ทรงบันทึกไว้ว่า ?พระธาตุนี้มีฐานแท่นซ้อนสามชั้น แล้วถึงชั้นคูหาบนเป็นรูปกลม ซึ่งกรมหลวงนริศ เรียกว่าทะนาน ถัดขึ้นไปจึงถึงบัลลังก์ปล้องไฉนเจ็ดปล้องปลีแล้วปักฉัตร ไม่ผิดกับพระเจดีย์เมืองฝาง องค์พระเจดีย์ชำรุดพังลงมาเสียซีกหนึ่ง?จากนั้นเสด็จไปประทับแรมที่เมืองกำแพงเพชร
   วันที่ ๒๓ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จเข้าตัวเมืองกำแพงเพชร เที่ยวชมโบราณสถานสำคัญของเมืองกำแพงเพชร ซึ่งเป็นเมืองที่เคยรุ่งเรืองยุคเดียวกันกับสุโขทัย โดยมีวัดพระแก้วเป็นวัดสำคัญ ซึ่งนอกเมืองยังมีวัดช้างรอบ ที่มีช้างปูนปั้นที่ยังค่อนข้างสมบูรณ์ วัดพระธาตุที่มีเจดีย์รูปแบบของกำแพงเพชรที่ผสมผสานทั้งศิลปะแบบสุโขทัย ล้านนา และอยุธยาไว้ด้วยกัน วัดพระนอนที่มีเสาศิลาแลงต้นใหญ่เป็นเอกลักษณ์ วัดอาวาสใหญ่ที่มีบ่อน้ำซึ่งสันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลมาจากขอม และวัดพระสี่อิริยาบถ ที่มีพระพุทธรูป ๔ อิริยาบถ นอน เดิน ยืน และนั่ง แล้วทรงถ่ายรูปคนงามเมืองกำแพงเพชรอีกด้วย ซึ่งพระองค์ได้จารึกไว้ว่า หญิงสาวเมืองกำแพงเพชรมีผิวพรรณงดงามกว่าเมืองเหนือทั้งหมด(เมืองเหนือในที่นี้นับจากกรุงเทพขึ้นมา)
   วันที่ ๒๔ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสแนวกำแพงเมือง ประตูเจ้าอินเจ้าจัน ประตูชัยป้อมเพชร และวัดกำแพงงาม
   วันที่ ๒๕ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสทั่วเมืองนครชุม ในช่วงเช้าเสด็จไปที่คลองสวนหมาก แล้วหลังจากนั้นได้เสด็จไปยังบ้านพระโป้ ซึ่งเป็นผู้สัมปทานป่าไม้ที่ใหญ่ที่สุดของเมืองกำแพงเพชร(ในสมัยก่อน กำแพงเพชรขึ้นชื่อว่ามีไม้ที่ดีที่สุดในประเทศ) จากนั้นท่านก็เสด็จไปยังวัดพระบรมธาตุ ตำบลนครชุม
   วันที่ ๒๖ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จไปทรงถ่ายรูปบุคคลในตระกูลกำแพงเก่า จากนั้นเสด็จประพาสที่วัดเสด็จและวัดคูยาง และเสด็จล่องจากกำแพงเพชร พักเสวยพระกระยาหารกลางวันที่ปากอ่าง จากนั้นเสด็จไปประทับแรม ณ วังอีร้างหรือนางร้าง
   วันที่ ๒๗ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวงประทับแรม ณ บ้านแดน นับว่าสิ้นสุดการเสด็จประพาสต้น ณ เมืองกำแพงเพชร
สาเหตุการเสด็จประพาสต้นของพระพุทธเจ้าหลวง
   สาเหตุที่ ๑ คือ สมัยก่อนกำแพงเพชรมีความเชื่อในเรื่องของการมานครชุมว่า ถ้าใครมาที่นครชุมจะต้องหันหน้าออกไปทางกำแพงเพชร ห้ามหันหน้าเข้าทางนครชุม ไม่งั้นจะมีอันเป็นไปถึงชีวิต พระพุทธเจ้าหลวงจึงเสด็จเพื่อลบคำสบประมาท และความหวาดกลัว ให้ประชาชนรู้ว่านครชุมไม่ได้น่ากลัวดังคำร่ำลือ
   สาเหตุที่ ๒ คือ พระองค์อยากเห็นสภาพบ้านเมืองของกำแพงเพชร สภาพความเป็นอยู่ของราษฎรเมืองกำแพงเพชร จึงเสด็จโดยสามัญชน(ปลอมตัว)
การเสด็จประพาสต้นของพระพุทธเจ้าหลวง ทำให้พระพุทธเจ้าหลวงทรงเห็นสภาพความเป็นอยู่ที่แท้จริงของชาวบ้านโดยไม่มีการเติมแต่งเพื่อให้ดูดีแต่อย่างใด พระองค์เข้าถึงประชาชนทุกคน รับรู้สารทุกข์สุขของราษฎรเป็นอย่างดี การเสด็จประพาสต้นครั้งนี้สร้างความสุขให้กับพระองค์ยิ่งนัก และยังสร้างความปลื้มปิติและภาคภูมิใจให้กับราษฎรเมืองกำแพงเพชรมาจนถึงทุกวันนี้

นางสาวสิริรัตน์ คีรีพิสุทธิ์
รหัสนักศึกษา ๕๕๑๑๒๑๕๐๘
โปรแกรมวิชาภาษาไทย คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร

	ผู้เขียน	หัวข้อ: เสวนา ๑๐๘ ปี พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสต้นเมืองกำแพงเพชร สิริรัตน์ ตีรีพิสุทธิ์ (อ่าน 3427 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้