การเสด็จประพาสต้นเมืองกำแพงเพชร นางสาวสุภารัตน์ ศรีอลังการ 551121502

[apairach]

                                     เรื่อง  การเสด็จประพาสต้นเมืองกำแพงเพชร

         การเสด็จประพาสต้น เป็นสิ่งที่ทำให้พระองค์ได้ทอดพระเนตรทุกสิ่งทุกอย่างชัดเจน การประพาสต้นเพื่อสอดส่องทุกข์สุขของราษฎรนี้มิได้มีหมายกำหนดการ บางคราวทรงปลอมแปลงพระองค์เป็นสามัญชนเข้าไปปะปนกับราษฎร เพื่อที่จะได้ประจักษ์ในความเป็นอยู่ของราษฎรของพระองค์อย่างใกล้ชิดทะให้พระองค์ได้พบความจริงต่างๆ และทรงนำไปแก้ไขในทุกๆ เรื่อง เพื่อประโยชน์สุขแห่งราษฎรสยาม
         กำแพงเพชร เมื่อหนึ่งร้อยปีที่ผ่านมาเต็มไปด้วยโรคระบาด ไข้ป่า ไม่มีข้าราชการคนใดอยากมารับราชการที่กำแพงเพชร แต่พระพุทธเจ้าหลวงหรือพระปิยมหาราชไม่ทรงเกรงกลัวหรือหวาดหวั่น ทรงรอนแรมมาพักที่กำแพงเพชรถึง 10 วัน ทำให้โรคระบาด ไข้ป่า หายไปด้วยพระบารมีของพระองค์ เมื่อพระบาทของพระพุทธเจ้าหลวงย่างก้าวลงที่ใด บนพื้นปฐพีเหมือนมีมนตร์อันศักดิ์สิทธิ์ ทุกชีวิตในกำแพงเพชรมีความหวังเมื่อพระองค์เสด็จประพาสต้น ผ่านกำแพงเพชร
         ประพาสต้น หมายถึง การเสด็จโดยไม่ไม่เป็นทางการ ไม่ประสงค์ที่จะให้มีการต้อนรับ เพื่อพระองค์จะได้มีโอกาส ทอดพระเนตรสุขทุกข์ของประชาชนของพระองค์ อย่างไม่มีการเตรียมการไว้ พระพุทธเจ้าหลวงออกจากพระราชวังสวนดุสิต ตั้งแต่วันที่ 27กรกฎาคม 2449 รอนแรมมาทางเรือ ผ่านลำน้ำเจ้าพระยา ถึงบ้านแดน เขตรอยต่อระหว่างกำแพงเพชรกับนครสวรรค์ ในครั้งกระนั้น เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ.2449 พระพุทธเจ้าหลวง เสด็จประพาสเขานอ (เขาหน่อ)วันที่ 19 พ.ศ.2449 พระองค์ทรงไปทอดพระเนตรคนผมแดงมาให้ที่เมืองขาณุฯ และมาขึ้นฝั่งที่ท่าน้ำวัดพระบรมธาตุทรงเข้าสู่ตัวเมืองกำแพงเพชร ในวันที่ 22 สิงหาคม ประทับแรมที่ พลับพลา บริเวณใกล้กับวัดชีนางเกา ปัจจุบันเป็นบ้านพัก รองผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร ได้ทอดพระเนตร สามประตู คือ ประตูน้ำอ้อย ประตูบ้านโนน ประตูดั้น เสด็จเข้าไปในวัดพระแก้ว ตอนหน้าเป็นวิหารใหญ่อย่างวัด พระศรีสรรเพชญ์ กรุงศรีอยุธยา มณฑป ที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต ทรงตรัสชมว่าพระเจดีย์วัดพระแก้ว เป็นเจดีย์ลอมฟางทำได้งามมาก เสด็จต่อไปจนถึงวัดช้างเผือก ไปที่ศาลหลักเมืองแล้วไปที่สระมน พระราชวังโบราณของเมืองกำแพงเพชร มีราษฎรมาเข้าเฝ้าเป็นจำนวนมาก แล้วได้ถ่ายรูปคนงามเมืองกำแพงเพชร พระองค์ทรงตรัสชมว่า ผู้หญิงเมืองนี้นับว่ารูปพรรณสันฐานดีกว่าเมืองอื่นในข้างเหนือ แล้วจึงเสด็จไปที่ศาลพระอิศวร ถ่ายรูปซากปรักหักพังของศาลพระอิศวรตรัสถึงคนเยอรมันมาลักรูปพระอิศวรไป ปัจจุบันตามกลับมาได้แล้ว พระองค์ส่งรูปไปล้างที่บางกอก ได้หนึ่งส่วนเสียสองส่วน เสียดายมาก จึงเอาห้องอาบน้ำที่พลับพลาเป็นห้องล้างรูป
          พระพุทธเจ้าหลวง เสด็จประพาสต้นกำแพงเพชร เมื่อเดือนสิงหาคมพ.ศ. 2449 จุดหมายปลายทางอยู่ที่เมืองกำแพงเพชร พระองค์เสด็จมาอย่างสามัญชน ไม่ประสงค์จะให้มีการต้อนรับอย่างการรับเสด็จโดยทั่วไป แต่เมื่อไม่สามารถปิดข่าวการเสด็จประพาสต้นได้ ด้วยความจงรักภักดี จึงมีราษฎรมาเข้าเฝ้าจำนวนมาก 
          พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่5 เป็นพระมหากษัตริย์ที่ได้สร้างความเจริญก้าวหน้าให้กับชาติอย่างล้นหลาม ด้วยพระปรีชาสามารถอันยากยิ่งที่จะมีผู้ใดเสมอเหมือน พระราชกรณียกิจในแผ่นดินสยามของพระองค์นั้น เป็นความทรงจำที่ไม่มีวันจางไปจากความนึกคิดของปวงชนชาวสยาม พร้อมทรงสอดส่องดูแลทุกข์สุขของไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินด้วยความห่วงใยอยู่ตลอดเวลา ตลอดชีวิตของพระองค์ซึ่งครองราชย์มา ๔๒ ปี พระองค์ทรงสร้างสิ่งที่เจริญก้าวหน้าแก่ชาติบ้านเมืองให้รุ่งเรืองอย่างมาก
          พระองค์ทรงเป็นยิ่งกว่าหมอ ทรงเป็นยิ่งกว่ายาที่วิเศษ ทำให้มีกำแพงเพชรในปัจจุบัน    พระองค์ทรงเป็นที่รักยิ่งของประชาชน เสด็จมาที่ใดย่อมเป็นสิริมงคลแก่ที่นั้น ชาวกำแพงเพชรไม่เคยลืมวันคืนที่พระองค์เสด็จประพาสกำแพงเพชรเลย จะติดตาและตรึงใจตามคำเล่าขานที่ผ่านมาชั่วนิรันดร์
                                                      องค์ ร.ห้า เสด็จประพาสต้น           
                                       เปี่ยมปวงชนชากังราวมีสุขี
                                             ราษฎรปราบปลื้มใจสมฤดี                           
                                       ทรงเปรมปรีดิ์มีสุขใจ


นางสาวสุภารัตน์   ศรีอลังการ  551121502  โปรแกรมวิชาภาษาไทย   คระครุศาสตร์