ครั้งหนึ่งพระพุทธเจ้าหลวงประพาสต้นเมืองกำแพงเพชร นางสาวสุนิสา ฉลองนุกุล551121542

[apairach]

       จากคำเล่าลือกันมาปากต่อปากว่า ?พระพุทธเจ้าหลวง?  ประพาสต้น(ประพาสต้น หมายถึง การเสด็จโดยไม่เป็นทางการ ไม่ประสงค์ที่จะให้มีการต้อนรับ) ดิฉันจะนำเรื่องราวมาเขียนเป็นรายละเอียดต่างๆให้ท่านผู้อ่านลองมาอ่านกันดูว่ามันมีความเป็นมาอย่างไร ทำไมพระพุทธเจ้าหลวงต้องมาที่กำแพงเพชรแล้วทำไมไม่ไปที่อื่น พระพุทธเจ้าหลวงท่านได้แวะที่ไหนบ้าง เมืองกำแพงเพชรมีความน่าสนใจอย่างไร รวมทั้งเพื่อเก็บไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาค้นคว้าอ่านกันด้วย
       พระพุทธเจ้าหลวงท่านมากำแพงเพชรท่านทรงเล็งเห็นความสำคัญของประชาชนชาวกำแพงเพชร  ท่านมาเพื่อลบคำสบประมาทที่ว่ากำแพงเพชร เมื่อหนึ่งร้อยปีที่ผ่านมากำแพงเพชรเต็มไปด้วยโรคระบาด ไข้ป่า ไม่มีข้าราชการคนใดอยากมารับราชการที่กำแพงเพชร แต่พระพุทธเจ้าหลวงหรือพระปิยมหาราชไม่ทรงกลัวหรือหวาดหวั่น ทรงร่อนแรมมาพักที่กำแพงเพชรถึง 10 วัน ทำให้โรคระบาด ไข้ป่า หายไปด้วยพรเหมือนมนตร์อันศักดิ์สิทธิ์ทุกชีวิตในกำแพงเพชรมีความหวังเมื่อพระองค์เสด็จประพาสต้นและถ้ามากำแพงเพชรต้องหันหน้าไปทางกำแพงเพชรหันไปทางนครชุมมันไม่ดี รวมทั้งมาในเรื่องของการเมือง ลูกชายท่านมาทำวิทยานิพนธ์ ท่านเสด็จมาโดยไม่บอกกล่าวเรียกว่า ?ประพาสต้น? เพื่อพระองค์จะได้มีโอกาสทอดพระเนตรสารทุกข์สุขของประชาชน พระพุทธเจ้าหลวงออกจากพระราชวังสวนดุสิต ตั้งแต่วันที่ 27กรกฎาคม 2449 ร่อนแรมมาทางเรือ ผ่านลำน้ำเจ้าพระยาถึงบ้านแดน เขตรอยต่อระหว่างกำแพงเพชรกับนครสวรรค์ และเมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2449 ทรงเข้าสู่ตัวเมืองกำแพงเพชร ในวันที่ 22 สิงหาคม 2449 ประทับแรมที่พลับพลา บริเวณใกล้กับวัดชีนางเกา ปัจจุบันเป็นบ้านพักรองผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร ซึ่งพลับพลานี้เคยรับเสด็จเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ ในรัชกาลที่ 5 เสด็จมาในปี พ.ศ. 2448 ก็มาประทับที่นี่เช่นกัน เช้าวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2449 ฝนตกเวลา 3 โมงเช้า เสด็จไปทั้งฝน ผ่านวัดเล็กๆด้วยแลง ผ่านที่ว่าการอำเภอเมืองที่สร้างยังไม่เสร็จ ( บริเวณสนามเด็กเล่นเทศบาลซึ่งรื้อไปแล้ว) เสด็จเข้าทางประตูน้ำอ้อย ปัจจุบันรื้อไปแล้วเช่นกัน ได้ทอดพระเนตร สามประตู คือ ประตูน้ำอ้อย ประตูบ้านโนน ประตูดั้น เสด็จเข้าไปในวัดพระแก้วตอนหน้าเป็นวิหารใหญ่ พระศรีสรรเพชญ์ กรุงศรีอยุธยา มณฑป ที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต ถ้าพระแก้วมาอยู่ที่กำแพงเพชรตามตำนานต้องมาอยู่ที่วัดแห่งนี้แน่นอน ทรงตรัสชมว่าพระเจดีย์วัดพระแก้ว เป็นเจดีย์ลอมฟางได้งามมากเสด็จต่อไปจนถึงวัดช้างเผือก ไปที่ศาลหลักเมือง แล้วไปที่สระมน พระราชวังโบราณของเมืองกำแพงเพชร ราษฎรสร้างพลับพลาและปะรำในบริเวณสระมน มีราษฎรมาเข้าเฝ้าเป็นจำนวนมากมีสำรับกับข้าวมาเลี้ยงหลายสิบสำรับ นายอำเภอพรานกระต่าย คือ หลวงอนุรักรัฐกิจเป็นผู้ออกแบบสร้างถวาย ได้เสวยพระกระยาหารกลางวันที่สระมน ท่านได้กราบไหว้พระบรมธาตุ สมัยก่อนเขามีความเชื่อว่าถ้าใครไหว้พระบรมธาตุเหมือนได้ไหว้พระพุทธเจ้าจริงๆแล้วได้ถ่ายรูปคนงามเมืองกำแพงเพชร ทรงตรัสชมว่า ผู้หญิงเมืองนี้นับว่ารูปพรรณสันฐานดีกว่าเมืองอื่นในภาคเหนือ คนงาม 4 คน มี หวีด บุตรหลวงพิพิธอภัยอายุ 16 ปี คนนี้รู้จักโปสต์ถ่ายรูป จึงได้ถ่ายรูปเฉพาะคนเดียว ยังอีกสามคน ชื่อประคอง บุตรหลวงพิพิธอภัยเหมือนกัน อายุ 17 ปี ริ้ว ลูกพระพล อายุ 17 ปี  พิง ลูกพระยารามรณรงค์ อายุ 16 ปี แล้วจึงเสด็จไปที่ศาลพระอิศวร ถ่ายรูป ซากปรักหักพังของศาลพระอิศวรตรัสถึงคนเยอรมันมาลักรูปพระอิศวรไป ปัจจุบันตามกลับมาได้แล้ว พระองค์ส่งรูปไปล้างที่บางกอก(กรุงเทพมหานครปัจจุบันนั่นเอง) ได้หนึ่งส่วน เสียสองส่วน   ณ  วัดพระบรมธาตุปัจจุบันยังมีเรือจำลองพระที่นั่งของพระพุทธเจ้าหลวงหลงเหลืออยู่
          และในสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชท่านก็เสด็จมาที่กำแพงเพชรถึง 3 ครั้งท่านมาพร้อมกับสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ และครั้งสุดท้ายสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารีติดตามเสด็จด้วย
          ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 25 มกราคม 2510 เสด็จบวงสรวงสังเวยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
          ครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน 2515 เสด็จบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ส่วนพระองค์ ณ วัดคูยาง
          ครั้งที่ 3 เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2521 เสด็จพระราชทานธงลูกเสือชาวบ้าน ของอำเภอ ต่างๆ รวม 117 รุ่น
         การประพาสต้นครั้งนี้ได้สร้างความสุขให้กับประชาชนชาวเมืองกำแพงเพชรเป็นอย่างยิ่ง และยังทำให้ประชากรในเมืองกำแพงเพชรที่อพยพไปอยู่ที่อื่นเนื่องจากโรคระบาด ได้กลับมาอาศัยอยู่ที่กำแพงเพชรดังเดิม สุดท้ายนี้ต้องขอบคุณอาจารย์สันติ  อภัยราช และเจ้าอาวาสวัดพระบรมธาตุเป็นอย่างสูงที่ท่านให้เกียรติมอบความรู้ให้กับดิฉันเพื่อทำสื่อให้กับคนรุ่นหลังสืบต่อไป


นางสาวสุนิสา  ฉลองนุกุล  คณะครุศาสตร์   โปรแกรมวิชาภาษาไทย  เลขที่ 42  รหัสนักศึกษา 551121542