จดหมายเหตุวัฒนธรรมกำแพงเพชร โดย อาจารย์สันติ อภัยราช

กรุพระวัดช้างรอบ
เมืองกำแพงเพชร มีกรุพระมากมาย ทั้งฝั่งกำแพงเพชร และฝั่งนครชุม กรุใหญ่ที่ฝั่งกำแพงเพชร อีกกรุหนึ่งคือ วัด ช้างรอบ แต่เดิมชาวกำ แพงเพชร เรียกขานกันว่าวัดช้างล้อม มีมหาเจดีย์ที่ใหญ่โตทึ่สุด ในเมืองกำแพงเพชร และย่อมมีกรุพระเครื่องและพระบูชามากมายในเจดีย์วัดช้างรอบ
จากคำบอกเล่า ของนักเลงขุดพระทั้งเก่าและใหม่ บันทึกไว้ว่า ที่เจดีย์วัดช้างรอบ มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นอยู่เต็ม กรุพระจะอยู่ ที่บัลลังก์ หลายไห  ถัดมา อยู่ที่คอระฆัง อีกเป็นจำนวนมาก บรรจุอยู่ในไห เรียงรายเต็มคอระฆัง และที่มากที่สุด คือใต้ฐานพระมหาเจดีย์ลงไปลึกประมาณ ๓-๔ เมตร เป็นห้องโถงใหญ่ มีพระบูชา ตั้งเรียงกัน หันพระพักตร์ไปทางทิศเหนือ เรียงจากใหญ่ไปหาเล็ก จำนวนมหาศาล  ตรงกลางจะบรรจุพระเครื่องในไหจำนวนมาก มีพระเครื่องทุกชนิด ทุกขนาด อยู่ในไห  ท่านที่มีประสบการณ์เล่าว่า น่าจะมีถึงแปดหมื่นสี่พันองค์  อยู่ในสภาพสมบูรณ์ เพราะน้ำท่วมไม่ถึง
ที่ในเจดีย์วัดช้างรอบ มีการขุดหาสมบัติและพระกันนับครั้งไม่ถ้วน อาจในช่วงประมาณ กลางๆสมัยรัตนโกสินทร์ เริ่มหาพระเครื่องและพระบูชากัน แต่เดิมยุดอยุธยาตอนปลาย หาแต่ของมีค่า ที่เป็นแก้วแหวนเงินทองเท่านั้น พระเครื่องพระบูชา จะไม่มีผู้ใดกล้าแตะต้อง สมัยช่วงร้อยกว่าปีที่ผ่านมา จึงทำลายพระเจดีย์ ทำลายพระพุทธรูปทุกหัวระแหง ในกำแพงเพชร ชนิดที่ถึงขั้น มือใครยาว สาวได้สาวเอา ทั้งที่ผิดกฎหมายบ้านเมือง เล่ากันว่า ผู้รักษากฎหมายมีส่วนมากมาย ในการดำเนินการขุดค้น นับว่าน่าสังเวชใจยิ่งนัก
ที่โบสถ์วิหาร ก็ฝังพระเครื่องพระบูชาไว้ในจุด ที่พบ เหมือนๆกันคือ ฐานพระ หัวเข่าพระ ราวเทียนบูชาพระ และ หน้าฐานชุกชี ราวแนวพระเนตรตก
ในเจดีย์รายก็ฝังไหไว้มากมาย มีพระเครื่องนานาชนิด คนโบราณต้องการสืบพระศาสนา ในการบรรจุพระเครื่อง แต่คนสมัยใหม่ นำพระเครื่องมาเป็นการพาณิชย์ เป็นสิ่งที่แก้ไขไม่ได้แล้ว แค่เป็นบทเรียน แก่เรา ชาวกำแพงเพชรทุกคน
                         สันติ อภัยราช
(http://upic.me/i/vy/crgbe.jpg) (http://upic.me/show/55706693)
(http://upic.me/i/w0/pnp71.jpg) (http://upic.me/show/55706695)