จดหมายเหตุวัฒนธรรมกำแพงเพชร โดย อาจารย์สันติ อภัยราช

พระกำแพงลีลา (กำแพงเขย่ง)
      พระปางลีลา มีหลายแบบ อาทิพระกำแพงเม็ดขนุน พระกำแพงพลูจีบ พระกำแพงกลีบจำปา  กำแพงบิด  เป็นพระเครื่องปางลีลาศ หรือเรียกกนทั่วไปว่าพระเดิน  ลักษณะการย่างก้าวพระบาทเป็นการเขย่ง จึงเรียกขานกันเป็นสามัญว่ากำแพง เขย่ง (ขาเหย่ง)  มีหลายแบบหลายชนิด ทั้งว่านหน้าเงิน  หน้าทอง หน้านาค และหน้าขาว  มีท้งเข่ยซ้ายและเขย่งขวา  มี ๒ แบบ คือ แบบที่มีเรือนแก้ว กับแบบที่ไม่มีเรือนแก้ว พิมพ์ใหญ่เรียกกันว่ากำแพงคืบ มีสัณฐานคล้ายอะไรก็เรียกอย่างนั้น  กำแพงกล้วยปิ้ง  กำแพงฝักดาบ ถ้าพิมพ์เล็กๆเรียกกันว่า กำแพงเขย่งเข็มเพชร  มีท้งเนื้อดิน เนื้อชิน เนื้อว่านและดีบุก ตลอดจนสัมฤทธิ์ก็มี
 
      พระกำแพงลีลา ที่มีชื่อเสียงที่สุด และได้รบการยกย่องให้เป็นที่ หนึ่ง ประเภทพระลีลาคู่กับพระกำแพงพลูจีบ และใช้แทนพระซุ้มกอ ในเบญจภาคีได้เช่นกัน  โดยเฉพาะอย่าไม่เอี้ยวองต์งยิ่งบริเวณทุ่งเศรษฐี ทรงประณีต ลีลาพระอ่อนไหว พระอุระผึ่งผายแบบมหาบุรุษ ไม่เอียวองค์เหมือนกำแพงพลูจีบบันพระองค์เรียวเล็ก พระเพลาท่อนล่างเรียวงามองค์พระสถิตบนพื้นแบบรูปยาวเรียวมน ด้านหลังอูมเล็กน้อย บางองค์อูมมาก และมีสีเหลืองเข้มคล้ายเม็ดขนุน จึงเรียกกันว่ากำแพงเม็ดขนุน อยู่ในซุ้มประภามณฑล โดยรอบ ถ้าย่างพระบาทขวา  พระหัตถ์และพระกรขวาปล่อยไปตามพระวรกายที่อ่อนช้อยและงดงามพระหัตถ์ซ้ายยกเสมอพระอุระ พระเศียรเอียงไปทางขวาเล็กน้อย  ถ้าพระบาทย่างซ้ายก็จะตรงกันข้าม   พบที่กรุลานทุ่งเศรษฐี  พระพระธาตุ  วัดพิกุล  วักอาวาสน้อย
 
   พระพุทธคุณ เชื่อมั่นในเมตตามหานิยม  สิริมงคล  ตลอดจนมีโภคทรัพย์    มีความก้าวหน้าในอาชีพและชีวิต   มีอิทธิปาฏิหาริย์มากมาย ทำสิ่งใดก็จะสัมฤทธิผลทุกประการ

                     สันติ อภัยราช                ๙ กพ.