จดหมายเหตุวัฒนธรรมกำแพงเพชร โดย อาจารย์สันติ อภัยราช

ไปทำวิจัยสืบค้นข้อมูลและเก็บวัฒนธรรมภูมิปัญญากำแพงเพชร ที่ตำบลเขาคีริส กำแพงเพชร
 เมื่อวันอาทิตย์ ที่ ๑๐ กรกฏาคม ๒๕๕๔ เวลา ๙.๐๐ น
 อาจารย์สันติ อภัยราช ครูภูมิปัญญาไทย
 อาจารย์วันชัย กลิ่นหอม  อาจารย์โรงเรียนกำแพงเพชรพิทยาคม
 คุณจันทรา กุลนันทคุณ  นักวิชาการวัฒนธรรม
 โบ (ปราณี หมื่นประเสริฐ)   เอ (  ศศิภา เวชชสูงเนิน )   อั้ม  (               ) (ผู้ชาย)  จากม.ราชภัฎกำแพงเพชร
เดินทางไปตำบลเขาคิริส อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร
จากการร้องขอจาก นายก อบต. เขาคีริส นายฉลวย ศรีทอง
      โทร. 08 1474 0413 ให้ช่วยเก็บข้อมูลทางวัฒนธรรม ตำบลเขาคีริส โดยละเอียด
ดังนี้

ประวัติความเป็นมา :
ตำบลเขาคีริส เดิมเป็นส่วนหนึ่งของตำบลพรานกระต่าย และได้แยกพื้นที่จากตำบลพรานกระต่ายในปี พ.ศ. 2513 ตำบลเขาคีริส มีเนื้อที่ประมาณ 81,250 ไร่ ประชากร รวม 7,732 คน ประชาชนประกอบอาชีพทำการเกษตรเป็นส่วนใหญ่
สภาพทั่วไปของตำบล :
สภาพทั่วไปของตำเขาคีริส พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบ ประกอบด้วยภูเขาลูกเล็ก ๆ ในเขตตำบล มีคลองชลประทานหลายสาย ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร ที่ทำการ อบต.ตั้งอยู่ บ้านหนองทอง หมู่ที่ 10 ตำบลเขาคีริส อำเภออพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร มีหมู่บ้านในความรับผิดชอบ 18 หมู่บ้าน มีพนักงานส่วนตำบลและลูกจ้าง รวม 7 คน สมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล 36 คน
อาณาเขตตำบล :
ทิศเหนือ ติดกับ ต.คลองพิไกร อ.พรานกระต่าย จ.กำแพงเพชร
ทิศใต้ ติดกับ ต.สระแก้ว อ.เมือง จ.กำแพงเพชร
ทิตะวันออก ติดกับ ต.จันทิมา อ.ลานกระบือ จ.กำแพงเพชร
ทิศตะวันตก ติดกับ ต.ถ้ำกระต่ายทอง อ.พรานกระต่าย จ.กำแพงเพชร
จำนวนประชากรของตำบล :
จำนวนประชากรในเขต อบต. 7,901 คน และจำนวนหลังคาเรือน 2,013 หลังคาเรือน
ข้อมูลอาชีพของตำบล :
อาชีพหลัก ทำนา ทำสวน,ทำไร่
อาชีพเสริม ทำหมวกผ้า, ทำพริกแกง, การจักรสานเครื่องใช้จากไม้ไผ่
ข้อมูลสถานที่สำคัญของตำบล :
1. โบราณสถานบ้านวังพาน
2.โบราณสถานบ้านเขานางทอง

 เช้าสัมภาษณ์ ผู้ใหญ่สวาด คมขำ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ ๑๔เขานางทอง ท่านให้ความร่วมมืออย่างดียิ่ง ท่านเล่าให้ฟังว่า   ที่ตำบลเขาคีริสมีจำนวนหมู่บ้าน ๑๘ หมู่บ้านดังต่อไปนี้
 
  หมู่ที่ ๑ บ้านเขาคิริส
          ภูมินาม  เขาคิรีส  มาจากคำว่า เขามีฤทธิ์

  หมู่ที่ ๒ บ้านคุยป่ายาง

 หมู่ที่ ๓ บ้านหนองโสน

 หมู่ที่ ๔ บ้านวังพาน

 หมู่ที่ ๕ บ้านราษฎร์ขยัน

 หมู่ที่ ๖ บ้านดอนขมิ้น

 หมู่ที่ ๗ บ้านทุ่งยาว

 หมู่ที่ ๘ บ้านหนองขาม

 หมู่ที่ ๙ บ้านบึงลูกนก

 หมู่ที่ ๑๐ บ้านนาแค

หมู่ที่ ๑๑ บ้านวังแม่พาย

หมู่ที่ ๑๒ บ้านคลองสำราญ

 หมู่ที่ ๑๓ บ้ายคุยปอขาว

หมู่ที่ ๑๔ บ้านทุ่งรวงทอง

 หมู่ที่ ๑๕  บ้านตะแบกงาม

 หมู่ที่ ๑๖ บ้านหนองตะเข้

 หมู่ที่ ๑๗ บ้านเขานางทอง

  หมู่ที่ ๑๘ บ้านหนองศาลา

(http://upic.me/i/ts/sam_1798small.jpg) (http://upic.me/show/26158085)

วัตถุโบราณที่พบในเมืองบางพาน

(http://upic.me/i/4b/sam_1801small.jpg) (http://upic.me/show/26158220)

ที่บ้าน นายสวาด คมขำ  ผู้ใหญ่บ้านหมู่ ๑๗  บ้านเขานางทอง

(http://upic.me/i/nh/sam_1718small.jpg) (http://upic.me/show/26158312)

สัมภาษณ์ ผู้ใหญ่สวาด คมขำ

(http://upic.me/i/cx/sam_1805small.jpg) (http://upic.me/show/26158486)

ไปสำรวจเมืองบางพาน เมืองโบราณก่อนสมัยสุโขทัย ริมถนนพระร่วง

(http://upic.me/i/pn/sam_1830small.jpg) (http://upic.me/show/26158578)

คณะสำรวจ ถ่ายภาพ บนแนวกำแพงเมืองบางพาน ที่ถูกทำลาย

(http://upic.me/i/02/sam_1841small.jpg) (http://upic.me/show/26158654)

คลองวังพาน เสมือนคูเมืองบางพาน ล้อมรอบ เมือง

(http://upic.me/i/w2/sam_1857small.jpg) (http://upic.me/show/26158813)

วัดบางพาน วัดประจำเมืองบางพาน สภาพไม่เป็นวัด อยู่ในป่ากล้วย

(http://upic.me/i/n6/sam_1866small.jpg) (http://upic.me/show/26158887)

สาวน้อยนักศึกษา ร้อนมาก จึงต้องพักร่มเงาไม้

(http://upic.me/i/38/sam_1868small.jpg) (http://upic.me/show/26158973)

ศาลเจ้าปู่ หน้าโรงเรียนบ้านเมืองพาน มีสาม ศาล เล่ากันว่า มีวังจระเข้ ที่เป็นบริวารของเจ้าปู่ (น่าจะเป็นพระร่วง)

(http://upic.me/i/an/sam_1878small.jpg) (http://upic.me/show/26159075)

นายสุข ดำทรัพย์ อายุ ๖๗ ปี นำไปสำรวจ เขานางพัน ( เขาตาพัน , เขาตะพัน) บนยอดเขา


(http://upic.me/i/es/sam_1881small.jpg) (http://upic.me/show/26159184)

หอระฆังโบราณ อยู่บนเขานางพัน งดงามมาก แต่ถูกทิ้งร้าง อย่างน่าเสียดาย

(http://upic.me/i/mr/sam_1886small.jpg) (http://upic.me/show/26159324)

ศาลาใหญ่ มีพระพุทธรูปอยู่ ถูกทิ้งร้าง เช่นกัน